“ဒီမုိကေရစီ(၁)” သခင္ဘေသာင္း
အမွာစကား
ဒီမုိကေရစီဆုိတဲ့စာအုပ္ေလးကုိ အရင္က သခင္ဘေသာင္းကေရးၿပီး ဒီမုိကေရစီစာအုပ္တုိက္က ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ခဲ့တာပါ။ သာမာမန္ျပည္သူလူထု အတြင္း ဒီမုိကေရစီရဲ႕ အနက္အဓိပၸါယ္၊ သေဘာတရားေတြကုိ ေကာင္းေကာင္းနားမလည္တဲ့သူေတြမ်ားေနေသးလုိ႔ ထုတ္ေဝခဲ့တာပါ။ ဒီမုိကေရစီဆုိတာ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူေတြအတြက္တင္မကဘဲ လူေတြအားလုံးအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္တဲ့။ ဒီမုိကေရစီယဥ္ေက်းမႈ ဒီမုိကေရစီသေဘာတရားေတြကုိ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ေခါင္းေဆာင္ေတြတင္ သိဖုိ႔နားလည္ဖုိ႔လုိတာ မုဟတ္ပါဘူး သာမာန္ သူလုိကုိယ္လုိ ရပ္သူရြာသားေတြလည္း သိဖုိ႔လုိပါတယ္တဲ့။
ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ထူေထာင္မယ္ဆုိရင္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသိအျမင္ အေတြးအေခၚေတြဟာ ျမင့္မားေနဖုိ႔ လုိတယ္ဆုိတာ ေျပာဖုိ႔ေတာင္ မလုိပါဘူး။ ဒီလုိျမင့္မားေနဖုိ႔ဆုိရင္ ပညာရွင္ဆုိတဲ့သူေတြ ပညာတတ္ေတြဟာ သာမာန္ျပည္သူေတြရဲ႕ဘဝ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ဆႏၵေတြနဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြကုိ ေျပာဆုိေရးသား ျဖန္႔ခ်ီထုတ္ေဝေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ငယ္ဟာ မူလက သခင္ဘေသာင္းေရးသားခဲ့တဲ့ ဒီမုိကေရစီဆုိဒါ(Definlng Democracy) ဆုိတဲ့စာအုပ္ေလးကုိ သာမာန္လူေတြ ခဏေလးနဲ႔ နားလည္ေအာင္ စကားေျပာတဲ့ဟန္နဲ႔ ျပန္ၿပီး ထုတ္ႏုတ္တင္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။ မူလစာေရးဆရာႀကီး သခင္ဘေသာင္းရဲ႕ အာေဘာ္ေတြ မေပ်ာက္မပ်က္ရေအာင္ ၿခဳံငုံမိေအာင္ ႀကဳိးစားထားပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ေလးဟာ ပညာရွင္ေတြ ပညာတတ္ေတြသာ ဖတ္ၿပီးနားလည္မဲ့ စကားလုံးေတြ အေခၚအေဝၚေတြပါတဲ့ စာအုပ္မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ သာမာန္ရပ္သူရြာသားေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘဝေတြ အေတြးအေခၚေတြထဲမွာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီ သေဘာတရားေတြ ရွင္သန္ေစဖုိ႔အတြက္ တစ္စိတ္တစ္ေဒသ အေထာက္အပံ့ျဖစ္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စာမ်က္ႏွာ နည္းနည္းနဲ႔ျပန္ဲပီး တင္ျပထားရတဲ့အတြက္ တခ်ဳိ႕အေၾကာင္းအရာေတြေတာ့ ျပန္မပါလာႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ခြင့္လႊတ္ေပးေစလုိပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး သခင္ဘေသာင္းဆုိတာ ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္ကုိ အထူးဆိတ္ဆက္ေပးစရာမလုိဘူးလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ႀကဳိးပမ္းမႈသမုိင္းမွာ ထင္ရွားတဲ့ ဒုိ႔ဗမာအစည္းအရုံးကုိ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္မွာ စတင္ထူေထာင္သူတစ္ဦးပါ။ ပန္းသာ မစာဥ၊ အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္တဲ့ ေျခေလးေခ်ာင္း ေတာ္လွန္းေရး ေလာကနိဗၺာန္ စတဲ့ စာအုပ္ေတြဟာ စာဖတ္ပရိသတ္ၾကားမွာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဒီလုိစာေရးဆရာႀကီးရဲ႕ စာအုပ္ကုိ အခုလုိ အခ်ိန္မွာ ျပန္ၿပီးေကာက္ႏႈတ္တင္ျပ ျဖန္႔ေဝရတာကုိ အရမ္းဂုဏ္ယူမိပါတယ္။
အရင္က ျဖန္႔ေဝၿပီးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေတြးအေခၚ(ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ႀကီး)၊ အေတြးအေခၚေတာ္လွန္ေရး(Jonathan Isreal၊ ေဒါက္တာေအာင္ခင္)၊ ငါႏွင့္မတူ ငါ့ရန္သူ (Mary P. Callahan၊ ေဒါက္တာေအာင္ခင္) ေက်ာင္းတြင္းဒီမုိကေရစီ (ျမန္မာႏုိင္ငံဘာသာျပန္စာေပအသင္း) အစရွိတဲ့ စာအုပ္ငယ္မ်ားကုိ တဆင့္ျပန္ မိတၱဴကူးၿပီး ျဖန္႔ေဝခဲ့တဲ့ အသင္းအဖြဲ႕ေတြ၊ NGO ေတြ၊ Institute ေတြ စာဖတ္သူ မိတ္ေဆြေတြကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သာမန္လက္လုပ္လက္စားျပည္သူေတြၾကားမွာ
ဒီမုိကေရစီရွင္သန္ပါေစ။
အခန္း၁။
ဒီမုိကေရစီအလုိ
ဒီကမၻာေပၚမွာ လူထက္ပုိၿပီး ျမင့္ျမတ္တဲ့ သတၱဝါမရွိဘူးလုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ကုိးကြယ္ရာဘာသာ အားလုံးကလည္း လူဟာ အျမင့္ျမတ္ဆုံးသတၱဝါျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ တညီတညြတ္တည္း ဆုိၾကပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအလုိအရ လူျဖစ္ရင္ အသားျဖဴျဖဴ မည္းမည္း ခ်မ္းသာတဲ့သူျဖစ္ျဖစ္ ဆင္းရဲတဲ့သူျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္ဘာသာကုိ ကုိးကြယ္ ကုိးကြယ္ အတူတူပဲလုိ႔ဆုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူလူခ်င္း ဘယ္သူ႔ကုိမွ မေလးမစားမျပဳသင့္ပါဘူး။ လူေတြအားလုံးဟာ သူတုိ႔ဘဝအတြက္ေတာ့ ရွင္ဘုရင္ေတြပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အာဏာရွင္ဝါဒသမားေတြကေတာ့ သူတုိ႔သာသူမ်ားထက္ပုိၿပီး ျမင့္ျမတ္တယ္လုိ႔ ျမင္ၾကၿပီး တျခားလူေတြဟာသူတုိ႔ရဲ႕အမိန္႔ကုိ နာခံရမယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။ တျခားလူေတြကုိ အဆင့္နိမ့္တိရစၦာန္ေတြလုိ သေဘာထားၾကပါတယ္။ တန္ဖုိးမထားၾကပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီဝါဒက လူေတြအခ်င္းခ်င္း ခြဲျပားျခားနားတာကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး ခ်မ္းသာတဲ့သူက ဆင္းရဲတဲ့သူကုိ ပညာတတ္တဲ့သူက မတတ္တဲ့သူကုိ အသားျဖဴတဲ့သူက အသားမဲတဲ့သူကုိ အာဏာရွိတဲ့သူက အာဏာမရွိတဲ့သူကုိ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္း ဗုိလ္က်တာကုိ လုံးဝ လက္မခံပါဘူး။ ကမၻာေပၚက လူေတြအားလုံး အတြက္ေတာ့ လူေတြရဲ႕ဘဝကုိ ရုိေသေလးစားတဲ့ ဒီမုိကေရစီဝါဒထက္ ေကာင္းတဲ့ဝါဒ မရွိပါဘူး။ လူေတြဟာ ကုိယ့္ဘဝကုိကုိယ္ျမတ္ႏုိးရုိေသရမယ္ဆုိတာ သိနားလည္ေနသေရြ႕ ဒီမုိကေရစီဝါဒဟာ ေပ်ာက္ပ်က္မသြားႏုိင္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ တုိင္းသူျပည္သားေတြဟာ ကုိယ့္ရဲ႕ျမင့္ျမတ္တဲ့လူ႔ဘဝကုိ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ေနတတ္ၾကတဲ့အတြက္ ဒီမုိကေရစီဝါဒဟာ ထြန္းကားသင့္ေပမဲ့ အၿမဲတမ္း မထြန္းကားပဲျဖစ္ေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီဝါဒကုိ ျမတ္ႏုိးၾကတဲ့ ျပည္သူေတြဟာ ဒီမုိကေရစီဝါဒအေၾကာင္းကုိ အၿမဲမျပတ္ ေဆြးေႏြးေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မိမိတုိ႔ေနထုိင္တဲ့ႏုိင္ငံကုိ ျပည္သူေတြကသာ ပုိင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံကုိ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္း ဘယ္လူပုဂၢဳိလ္ကမွ မပုိင္ပါဘူး။ သူလုိကုိယ္လုိ သာမန္ႏုိင္ငံသားေတြကသာ ပုိင္ဆုိင္ၾကတာပါ။ သမၼတဆုိတာ ႏုိင္ငံသားေတြက မိမိတုိ႔ကုိယ္စား တုိင္းျပည္ကုိ ခဏတာအုပ္ခ်ဳပ္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတကုိ ေရြးတဲ့အခါမွာ အမုိက္မဲဆုံးလူကုိမေရြးဘဲ အေျမာ္အျမင္အရွိဆုံး လူကုိသာ ေရြးၾကပါတယ္။ ယေန႔ေခတ္ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတြမွာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဟာ အေတာ္အေရးႀကီးကပါတယ္။
အေျခခံဥပေဒထဲမွာ လူေတြကုိ မသတ္ရဘူး။ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းမလုပ္ရဘူး။ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိေရးသား ျဖန္႔ခ်ီခြင့္ရွိရမယ္။ ကုိယ္ယုံၾကည္ခ်င္တဲ့ဘာသာကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ယုံၾကည္ကုိးကြယ္ခြင့္ ရွိတယ္ဆုိတာေတြကုိ အေသအခ်ာ ေရးသားထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမုိကေရစီဆုိတာ လူေတြအတြက္ အလုိအေလွ်ာက္ ဘာမွ မလုပ္ေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီကုိ အားကုိးၿပီး ဘာမွမလုပ္ပဲ ငု္တုတ္ထုိင္ေနမယ္ဆုိရင္ ဘာမွျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီမွ မုတ္ပါဘူး၊ ဘယ္သူကမွ လူေတြအတြက္ အလုိအေလ်ာက္ ေကာင္းေအာင္ ခ်မ္းသာေအာင္ မလုပ္ေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီက လူေတြအတြက္ ခ်မ္းသာရာ ခ်မ္းသာေၾကာင္းကုိ လမ္းျပတဲ့အလုပ္ေတာ့ လုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီစနစ္က လမး္ညႊန္ျပသေပးထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ လုိက္နာ မလုိက္နာဆုိတာကုိေတာ့ မိမိတုိ႔ကုိယ္တုိင္ကပဲ ဆုံးျဖတ္ရမွာပါ။
အခန္း ၂။
ဒီမုိကေရစီဆုိတာဟာ ရွင္ဘုရင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္လုိ စနစ္မ်ဳိးမဟုတ္ပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အတြက္ေတာ့ ဘုရင္အစုိးရမင္းေတြဟာ ရန္သူမ်ဳိးငါးပါးစာရင္းမွာ ပါဝင္တယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ပထမပုိင္းကေတာ့ သမၼတ ဒါမွမဟုတ္ အစုိးရမင္းေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ရန္သူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္း လက္နက္အင္အားကုိ အားကုိးတဲ့လူေတြ ယုတ္မာေတြလူေတြ သမၼတျဖစ္လာၾကၿပီး ျပည္သူေတြကုိ ရန္သူေတြလုိ ဆက္ဆံလာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူေတြက အစုိးရမင္းေတြကုိ ရန္သူမ်ဳိးငါးပါး စာရင္းသြင္းလုိက္ၾကတာပါ။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစုိးရမင္း အစဥ္အဆက္ရဲ႕ တရားလက္လြတ္ ႏွိပ္စက္တာကုိ ခံလာရတာၾကာေတာ့ အစုိးရမင္းေတြကုိ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေစခံဆုိတာကုိ မယုံၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အစုိးရမင္းဆုိတာ ကုိယ္လုပ္ခ်င္ရာကုိ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိတဲ့သူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီဝါဒဟာ အစုိးရမင္းေတြရဲ႕ ထင္ရာျမင္ရာလုပ္ခ်င္တာ လုပ္တာကုိ အသိအမွတ္ မျပဳပါဘူး။ အစုိးရဆုိတာ ျပည္သူေတြ ေစခုိင္းရာကုိ လုပ္ဖုိ႔အတြက္ ဖြဲ႕ထားတဲ့အဖြဲ႕ပဲလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္မွာေတာ့ အစုိးရဟာ ရန္သူမ်ဳိးငါးပါး စာရင္းမဝင္ပါဘူး။
ျပည္သူေတြက အစုိးရမင္းေတြကုိ အေျခခံဥပေဒအရ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေခတ္က လူတစ္ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ လူတစ္စုက တုိင္းသူျပည္သားေတြကုိ ထင္သလုိလုပ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္လုိ႔ရတဲ့ ေခတ္မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ရပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးေတြကုိလည္း အဲဒီအေျခခံဥပေဒထဲမွာ အတိအလင္း သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ ေနာက္အခန္းမွာေတာ့ အေျခခံဥပေဒအရ ေရြးေကာက္ပြဲ(ျပည့္ေစခံေရြးပြဲ)ေတြ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္းကုိ တင္ျပပါမယ္။
