၀ီရသူ

(ဒီအဖြဲ႕အစည္းက မဘသအေၾကာင္း အတြင္းက်က်သိတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း မဘသရဲ႕ အနက္အဓိပၸါယ္ကုိ နက္နက္ရႈိင္းရႈိင္း နားလည္သြားတယ္။ ဒါ့အျပင္ မဘသရဲ႕အခန္းက႑ႏွင့္ မဘသရဲ႕တန္ဖုိးကုိ အျပည့္အဝသိသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဘသနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစုိးရကုိတုိက္တြန္းတယ္ ႏုိင္ငံတကာကုိတုိက္တြန္းတယ္။ သာဓုပါ ICG။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ICG။

ဝီရသူ(မစုိးရိမ္)
8.9.2017
PM 6:01)
========================================================
“မဘသအေပၚ ပိုမိုနားလည္သေဘာေပါက္မႈရွိရန္ ICG တိုက္တြန္း”

အမ်ိဳးသားေရးဝါဒက ေပးလာေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ရန္ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ႏိုင္မည့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ ထိေရာက္ေသာနည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြမည္ဆိုပါက မဘသကို ကြဲျပားစြာ နားလည္ သေဘာေပါက္မႈ ပိုမိုရရွိရန္မွာ အလြန္အေရးႀကီးသည္ဟု International Crisis Group(ICG)က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“မဘသအဖြဲ႔၏ သဘာဝႏွင့္ ၎အား လူႀကိဳက္မ်ားမႈ အတိုင္းအတာတို႔အေပၚ အစိုးရအပါအဝင္ကပင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နားလည္မႈလြဲေနသည္” ဟု ဘရပ္ဆဲအေျခစိုက္အဖြဲ႔ႀကီးက “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒကို ျပန္လည္ေလ့လာသံုးသပ္ျခင္း” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ စက္တင္ဘာ ၅ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“သို႔ေသာ္ ထိုအတြက္ မသက္မသာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမိတ္ဖက္မ်ားသည္ အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရးဝါဒက ေပးလာေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ရန္ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ႏိုင္မည့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ထိေရာက္ေသာနည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြမည္ဆိုပါက မဘသကို လူမႈေရးအရ ပံ့ပိုးေနေသာ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ယခင္နားလည္မႈမ်ားႏွင့္ မတူပဲ အနည္းငယ္ကြဲျပားေသာ နားလည္သေဘာေပါက္မႈ ပိုမိုရရွိရန္မွာ အလြန္အေရးႀကီးသည္” ဟု ႈဃြ က ေျပာၾကားထားသည္။

မဘသအဖြဲ႔မွာ ႏိုင္ငံေရး၊ သို႔မဟုတ္ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားကိုသာ က်ဥ္းေျမာင္းစြာ အာ႐ံုစိုက္ေနသည့္ အဖြဲ႔တစ္ခုထက္ပို၍ မဘသအဖြဲ႔ကိုယ္တိုင္ႏွင့္ ၎ကို ေထာက္ခံသူမ်ားက “လူမႈေရးႏွင့္ ဘာသာေရးလႈပ္ရွားမႈကို က်ယ္ျပန္႔စြာအေျခခံ၍ လုပ္ေဆာင္ေနေသာအဖြဲ႔ဟု ရႈျမင္ၾကၿပီး သမိုင္းေၾကာင္းအရ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ကာ ကြဲျပားမႈမရွိခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ သူမတူေသာ ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ မေသခ်ာမႈမ်ား ျဖစ္ေနခ်ိန္၌ ဗုဒၶဘာသာကို အကာအကြယ္ေပးရန္ႏွင့္ ျမွင့္တင္ေပးရန္ အေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရည္စူး လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားအပါအဝင္ အျခားလႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုပါ လုပ္ေဆာင္ေနသည္” ဟု ႐ႈျမင္ထားၾကသည္။

မဘသကို ၿဖိဳခြင္းရန္ အစိုးရ၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားသည္ မဘသသာမရွိေတာ့ပါက မိမိတို႔၏ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာဘာသာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးမည့္သူမ်ား အားနည္းသြားၿပီဟူေသာ ခံယူခ်က္ကိုသာ က်ယ္ေလာင္လာေစမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ႈဃြ က ေထာက္ျပထားသည္။

အကယ္၍ အစိုးရသည္ မဘသကို မတရားအသင္းေၾကညာမည္ဟု ၎တို႔၏ ၿခိမ္းေျခာက္ခ်က္ကိုသာ ေဆာက္ရြက္ခဲ့မည္ဆိုပါက ႏိုင္ငံတဝွမ္းျပင္းထန္ေသာ႐ိုက္ခတ္မႈမ်ား ရွိလာႏိုင္ၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈပင္ ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟုလည္း သတိေပးထားသည္။

“မဘသကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ေလးစားမႈရွိၿပီး ႏွစ္လိုဖြယ္ေကာင္းသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအခ်ဳိ႕က ဦးေဆာင္သည္။ အစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားထက္စာလွ်င္ ဘာသာေရးကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ထိုဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္မႈမ်ား၏ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာအမ်ားစု၏အျမင္တြင္ ပိုမို တရားဝင္သည္ဟု ႐ႈျမင္ၾကသည္” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အစိုးရႏွင့္ ျပင္ပမွ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက မဘသကို ႏိုင္ငံေရးအရ ဆႏၵျပရန္ ေျမွာက္ေပးေနသူမ်ား အမုန္းစကား ျဖန္႔ျဖဴးေနသူမ်ားအျဖစ္ ရႈျမင္ထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ရပ္ရြာအဆင့္ တနဂၤေႏြ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းမ်ား၊ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ယဥ္ေက်းလိမ္မာပညာေရးမ်ားမွသည္ ဥပေဒဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ားႏွင့္ ေဘးအႏၱရာယ္ကယ္ဆယ္ေရးမ်ားအထိ ေကာင္းမြန္ေသာလုပ္ေဆာင္မႈအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ မဘသ၏ ပါတီႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အမုန္းစကားကိစၥမ်ားတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္မႈကို ဆန္႔က်င္သူမ်ားအပါအဝင္ ျပည္သူအေတာ္မ်ားမ်ားက မဘသကို ႏွစ္သက္ၾကသည္။

အစိုးရအေနျဖင့္ အမုန္းစကားမ်ား၊ အားေပးလံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို အားေကာင္းေကာင္းႏွင့္ ဆက္လက္အေရးယူရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီႏွင့္ မဘသကဲ့သို႔ေသာ အုပ္စုုမ်ား၏ က်ယ္ျပန္႔စြာ ျဖစ္တည္ေနသည့္ အေျခအေနမ်ားကို ကိုင္တြယ္ရာတြင္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေတြ႔ျခင္းမ်ားႏွင့္ ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားသည္ ထိေရာက္ဖြယ္မရွိဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထိုအစား ပိုမို၍ ဒီမိုကေရစီက်ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၏ေနရာကို ၎၏သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ ပံုေဖာ္ေပးျခင္းႏွင့္ အစိုးရအေနျဖင့္ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ကို ခ်မွတ္ျခင္းျဖင့္သာ ထိန္းခ်ဳပ္သင့္သည္ဟု တိုက္တြန္းထားသည္။

“တၿပိဳင္နက္လုပ္သင့္သည္မွာ အစိုးရအေနျဖင့္ ေနာက္ကြယ္တြင္ရွိေနေသာ ေက်နပ္မႈမရွိသည့္ ခံစားေနရမႈမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသင့္သည္” ဟု ႈဃြ က ေျပာၾကားထားသည္။

ထိုကဲ့သို႔ ေက်နပ္မႈမရွိသည့္ ခံစားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ထိုခံစားခ်က္မ်ားကို မူတည္ကာ ေပၚထြက္လာသည့္ အမ်ိဳးသားေရးေျပာဆိုေရးသားမႈမ်ားကို ေထာက္ခံလာေစသည္ဟု ေျပာၾကားထားသည္။ ထိုအထဲတြင္ စီးပြားေရးမွာလည္း တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ပါဝင္ေနသည္။

“စီးပြားေရးအေပၚ ပို၍ ထင္သာျမင္သာေအာင္ ဦးတည္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ရွိလာပါက အစိုးရက သာမန္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ပိုေကာင္းေသာအခြင့္အလမ္းမ်ား၊ အလုပ္အကိုင္မ်ား၊ ပိုေတာက္ပေသာ အနာဂတ္မ်ားကို ဦးစားေပးေနသည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ိဳးကို ျပည္သူမ်ား ရရွိလာေစသည္” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ထိုသို႔ေသာအခြင့္အလမ္းမ်ားတြင္ အခန္းက႑တစ္ခုမွ ပါဝင္ႏိုင္ၿပီဟု ပိုမိုခံစားရေလေလ၊ အမ်ိဳးသားေရးကြန္ယက္အျပင္ဘက္တြင္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္လမ္းေၾကာင္းမ်ား ပိုလာေလေလ၊ ကိုယ့္အနာဂတ္ကုိ ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးႏိုင္သည္ဟူေသာ သေဘာကို ပိုမိုရရွိလာေလေလျဖစ္သည္” ဟု ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားသည္။
https://frontiermyanmar.net/mm/news/6025…