၀ီရသူ

သတင္းမီဒီယာေတြကေကာ အမွန္တရားနဲ႔ ဘယ္ေလာက္နီးစပ္လို႔လဲ?
ေရကူးမယ္အဆင့္ပဲရွိတယ္။
အေပၚယံျကည့္ရင္ အကုန္ေဖာ္ျပထားတယ္ပဲ ထင္ရတာ။
လိုရင္းက်ဖုံးထားတယ္။

ဝီရရသူ( မစိုးရိမ္ )
9.10.2017
pm 10:44
—————-

အစိုးရရဲ႕ ဝါဒျဖန္႔ေဝမႈသက္သက္သာျဖစ္ေနဆဲ ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ယံုၾကည္မႈ မရႏိုင္တဲ့အေနအထားမွာ ျပည္တြင္းသတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အရည္အေသြးျပည့္မီွစြာနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ႏုိင္ငံတကာကို ျဖန္႔ေဝႏိုင္ေအာင္ ျမန္မာ သတင္းသမားေတြဘက္က ၾကိဳးစားေနၾကတယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းမီဒီယာ ေကာင္စီဒုဥကၠ႒က ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ အရပ္သားအစိုးရလက္ထက္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ရယူႏုိင္မႈေတြမွာ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရဆဲ ျမန္မာ့သတင္းမီဒီယာေလာကမွာ အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းသတင္း မီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္ေရး အေတာ္ေလး အခက္အခဲျဖစ္ေနၾကရတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ မဆုမြန္ တင္ျပထားပါတယ္။

အရပ္သားအစိုးရလက္ထက္မွာ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္မႈေတြ နဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ရယူခြင့္ ေနာက္ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ ရပ္တည္ႏုိင္ခြင့္ေတြဟာ အေတာ္ေလးကို ေမးခြန္းထုတ္ခံေနရတဲ့အေနအထားျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာသမားေတြက ေဝဖန္ေျပာဆိုလုိက္တာပါ။ NLD အရပ္သားအစိုးရအေနနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အေရးပါတဲ့အခန္းက႑နဲ႔ လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သတင္းအခ်က္လက္ျဖန္႔ေဝမႈအေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ အင္မတန္ခဲယဥ္းေနတဲ့ အေျခအေနမွန္ကို သံုးသပ္ဖို႔ အခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ ဒုဥကၠ႒ဦးေအာင္လွထြန္းက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

“က်ေနာ္ေပးခ်င္တဲ့ message ကေတာ့ သံုးသပ္ဖို႔ေကာင္းပါၿပီ။ အေျခအေနမွန္ကိုသံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္သင့္တာကို ျပဳျပင္ဖို႔ေကာင္းပါၿပီ။ မီဒီယာကို နားလည္ဖို႔လုပ္ဖို႔လည္းေကာင္းပါၿပီ မီဒီယာသေဘာဟာ ဘယ္လိုရွိသလဲ မီဒီယာဟာ ေျပာခ်င္တိုင္းေျပာလို႔မရ၊ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္လို႔မရ တဲ့ေခတ္က ကုန္သြားပါၿပီ။မီဒီယာဟာ counter protective ျဖစ္ပါတယ္၊ back fire ျဖစ္တာေပါ့ ေျပာေလမယံုေလ ။ သံုးသပ္ခ်က္ကေတာ့ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ တကယ္တမ္း သူတို႔ အႀကံဌာဏ္ေတြ လက္ခံခ်င္တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ မွ်ေ၀ေပးတဲ့အေတြ႔အၾကံဳေတြရွိပါတယ္ အဲဒါက မီဒီယာကို ခ်က္ခ်င္းတံု႔ျပန္ရပါမယ္။ တံု႔ျပန္တယ္ဆိုတာက ျငင္းဆန္ဖို႔ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မီဒီယာကို access ေပးရပါမယ္ ၊ ေပးသင့္ေပးထိုက္တဲ့လူေတြကို ေပးရမယ္။ မီဒီယာသေဘာက Time စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္အတိမ္းအေစာင္းမခံဘူး အခုဆိုရင္ telecom နည္းပညာေတြေပၚေပါက္လာတယ္။ လူတိုင္းလက္ထဲမွာ social မီဒီယာသမားေတြေပၚလာတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ မီဒီယာက သတင္းစီးဆင္းမႈက သိပ္ၿပီးျမန္ဆန္လာပါတယ္။ မွန္တဲ့သတင္းျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္၊ မွားတဲ့သတင္း ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္၊ ေကာင္းတဲ့သတင္း ၊ မေကာင္းတဲ့သတင္း citizen Journalist ေတြလည္းပါပါတယ္။ သူူတို႔မွာဆိုရင္ အယ္ဒီတာ မရွိဘူး။ ethic မရွိဘူး က်င့္၀တ္မရွိဘူး၊ teaching ေတြမရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စနစ္တက် ေလ့က်င့္ထားတဲ့ နည္းပညာ အဲဒါေတြမရွိဘူး။ ဆိုေတာ့ အဲဒါေတြက လည္းရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ သတင္းအမွားတခုဟာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႔ ျပန္႕သြားဖို႔လြယ္ပါတယ္။ အဲဒါကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္က သတင္းအမွန္ကို အျမန္ဆံုးထုတ္ျပန္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကို ဆက္သြယ္ရမွန္းလည္းမသိဘူး။ သတင္းတခုၾကားတယ္၊ တေယာက္မွ ဖုန္းမကိုင္ဘူး၊ ေျဖမယ့္လူေတြမရွိဘူး။ တာ၀န္ယူၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းေပးမယ့္လူ မရွိဘူးဆိုေတာ့ တဖက္သက္ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အမုန္ဆို ေျပာရမယ္ ၊ ေျဖရွင္းရမယ္ ။ မေျဖရွင္းခင္ ကိုယ့္ဟာကို အိမ္စာလုပ္ရမွာေပါ့။ တာ၀န္ယူတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အိမ္စာလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။”

အထူးသျဖင့္ကေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့အရည္အေသြးျပည့္မွီတဲ့ ျပည္တြင္းသတင္းမီဒီယာေတြ ေပၚထြန္းလာဖို႔က ပုဂၢိလိကသတင္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ နဲ႔ သတင္းသမားေတြေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးအတြက္ က ဘ႑ာေရးအပါအဝင္ အစစအရာရာ က်ပ္တည္းမႈေတြ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ဒုဥကၠ႒ ဦးေအာင္လွထြန္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔လိုေနတာက ျပည္တြင္းက တကယ့္ကို ေဒါင္ေဒါင္မီတဲ့ ျပည္တြင္းက ပုဂၢလိကက မီဒီယာသတင္းသမားေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဘာျဖစ္လိုလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာက ေျပာတာကို ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံေလ့မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ကစၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ၀ါဒျဖန္႔ဖို႔ေလာက္ပဲ အဲဒါအတြက္ပဲ သူတို႔က ဦးတည္လႈပ္ရွားခဲ့ပါတယ္။ ဒါမွန္တဲ့ဘက္က ေျပာတာပါ။ တကယ့္ကို နင္လားငါလား ကမာၻေပၚကို အမွန္တရားကို ေဖာ္ျပတဲ့အခါက်ေတာ့ credibility မရွိေတာ့ဘူး အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အားထားရမွာကေတာ့ ျပည္တြင္းက ေဒါင္ေဒါင္မီတဲ့ ပုဂၢလိကသတင္းမီဒီယာေတြေပၚထြန္းဖို႔ လိုပါတယ္။ အရည္အခ်င္းျပည္႔မီတဲ့ ပုဂၢလိကသတင္းမီဒီယာေတြ ႏိုင္ငံတကာကို ထိုးေဖာက္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ ပုဂၢလိကသတင္းမီဒီယာေတြ က်ေနာ္တို႔အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမွာရွိတယ္ ထိုင္းမွာဆိုရင္လည္း The Nations တို႔ Bangkok Post တို႔ တျခားႏိုင္ငံေတြလည္းမွာ အိႏိၵယမွာဆိုရင္ ေျပာမေနနဲ႔ေတာ့။ အဲဒီမီဒီယာမ်ိဳးေပၚထြန္းေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ဖို႔လိုပါတယ္။ သတင္းသမားေတြ တဦးတေယာက္ခ်င္းစီကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကံဳေတြရေအာင္လုပ္ရမယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ ေရးႏိုင္သားႏိုင္ေအာင္လုပ္ရမယ္၊ အဲဒီဘက္အပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔အားနည္းသြားတာေပါ။့ ႏိုင္ငံတကာက လံုး၀ပ်က္စီးေနတဲ့ က်ေနာ္တို႔ Image ေပါ့ က်ေနာ္တို႔ပံုရိပ္ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အဖက္ဆယ္ဖို႔က က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ အႀကီးမားဆံုးစိန္ေခၚမႈပါ။

အစိုးရပိုင္သတင္းဌာနေတြရဲ႕ သတင္းျဖန္႔ေဝမႈဟာ ေပၚလစီ ဝါဒျဖန္႔ေဝမႈပံုစံပဲျဖစ္ေနေသးတာမို႔ ျပည္တြင္းပုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာေတြဘက္က ခိုင္မာတဲ့ သတင္းအခ်က္လက္ေတြနဲ႔ စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈရွိေစမယ့္ သတင္းရင္းျမစ္ေတြျဖစ္ႏုိင္ေရး အတြက္ကိုလည္း သတင္းမီဒီယာတာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္လို႔လည္း သတင္းမီဒီယာေကာင္စီဒုဥကၠ႒က ဆိုပါတယ္။

“ေနာက္က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အဓိကစိန္ေခၚမႈတခုက ျပည္တြင္းက ပုဂၢလိကမီဒီယာေတြဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ ရွင္သန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အခက္အခဲရွိေနပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ၀င္ေငြနည္းပါးလို႔ပါ။ အဲဒီအခါ ဘာျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ ပုဂၢလိကသတင္းစာေတြက ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းနည္းပါးပါတယ္။ အျမတ္အစြန္းနည္းပါးတာေပါ့ ၊ အျမတ္အစြန္းနည္းပါးေတာ့ ဘာျဖစ္သလဲဆိုေတာ့ ပုဂၢလိကသတင္းစာေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕သတင္းသမားေတြ ၊ သူတို႔ကိုယ္တိုင္အရည္အေသြးျမင့္မားဖို႔အတြက္ အရင္းအႏွီးေတြ ထုတ္လုပ္မႈအားနည္းပါတယ္။ က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒီလို ဆက္စပ္မႈရွိတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ အစိုးရဘက္က အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ ျပည္သူကိုသိရွိႏုိင္ေအာင္ သတင္းမီဒီယာေတြကို သတင္းထုတ္ျပန္တာနဲ႔ သတင္းရင္းျမစ္ေတြကို ရရွိႏိုင္ဖို႔ အခက္အခဲေတြရွိေနတာကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း သတင္းမီဒီယာစီးဆင္းမႈ နဲ႔ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ရယူႏုိင္ဖို႔ေတြက အဓိက စိန္ေခၚမႈေတြျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီးအပါအဝင္ အစိုးရဌာနတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ အစိုးရ သတိခ်ပ္ေစခ်င္တယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာတာဝန္ရွိသူေတြကေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။