၀ီရသူ

(၁)
သီတဂူဆရာေတာ္ ေဒါက္တာအရွင္ဥာဏိႆရ ဟု ၾကားလိုက္ရေသာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္းက စစ္ကိုင္းေတာင္႐ိုး အပါအဝင္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး၌ ထူးထူးျခားျခား သာသနာျပဳေနေသာ ပုဂိၢဳလ္ထူးအျဖစ္ သိၾကသည္။ ဆရာေတာ္သည္ ဘာသာဋီကာက်မ္းျပဳအေက်ာ္ အမရပူရမဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္၏ အႏိၲမအဂိၢစ်ာပနပြဲ၌ ေနာက္ဆံုးဆယ္လ ျမတ္ဗုဒၶ တရားေတာ္ကို ေဟာၾကားခဲ့ရာမွစတင္၍ ႏိုင္ငံေက်ာ္ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္တစ္ပါးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံခဲ့ရသည္။

ထို႔အျပင္ ေရရွားပါးေသာ စစ္ကိုင္းေတာင္႐ိုး၌ သီတဂူေရအလွဴေတာ္ကို တည္ေထာင္၍ ေရလွဴဒါန္းျခင္း၊ ဂိလာနမ်ား သက္ေတာင့္သက္သာ ေဆးကုသႏိုင္ၾကေစရန္ သီတဂူအာယုပါလ ေဆး႐ံုတည္ေထာင္ျခင္း၊ ကမၻာအႏွံ႔ ဗုဒၶဘာသာျပန္႔ေစ ရန္ သီတဂူဗုဒၶတကၠသိုလ္ႀကီးမ်ား တည္ေထာင္ျခင္း၊ကမၻာအရပ္ရပ္၌ သီတဂူေက်ာင္းတိုက္ခြဲမ်ားႏွင့္ ေစတီေတာ္မ်ား တည္ထားျခင္း၊စစ္ကိုင္းေတာင္႐ိုး၌ သီတဂူကမၻာ့ဝိပႆနာအကယ္ဒမီကို တည္ေထာင္ျခင္းစေသာ သာသနာျပဳလုပ္ငန္း မ်ားကို မေနမနား ႀကိဳးစားခဲ့သည္။

မေလးရွားႏိုင္ငံ၌ ဒုကၡေရာက္ေနေသာ ျမန္မာမ်ားအား ေလယာဥ္ လက္မွတ္လွဴဒါန္း ျခင္း၊ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ဘဂၤါလီကုလားတို႔၏ သတ္ျဖတ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အတိဒုကၡေရာက္ေနၾကေသာ ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔အား ေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းျခင္းစေသာ ေလာက အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း အစြမ္းကုန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေလသည္။

(၂)
သီတဂူဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းဝယ္ တရားေဟာရာ၌ ထိထိမိမိေဟာတတ္သလို ကမၻာအရပ္ရပ္သို႔ ၾ<ြကခ်ီ၍ တရားေဟာ ရာ၌လည္း အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္ ေဟာတတ္သျဖင့္ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူတို႔ ေလးစားရေသာ ဆရာေတာ္ျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္သည္ ၈၈-ခု အေရးအခင္းႀကီးအၿပီးတြင္ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္တို႔ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါးႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ လမ္းၫႊန္ထားေသာ ရာေဇာဝါဒသုတ္ေတာ္ကို ေဟာၾကားလိုက္ရာ အေျပာင္းအလဲ လုပ္လိုၾကေသာ ျမန္မာျပည္သူတို႔က ႏွစ္ေထာင္းအားရ အားေပးၾကသည္။

သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရပိုင္းကမူ စိတ္လက္ မၾကည္မသာ ျဖစ္ရသည္။ သီတဂူဆရာေတာ္ကား သူမွန္သည္ဟု ယူဆလွ်င္ မိုးေကာင္းကင္ကိုပင္ ဒူးျဖင့္တိုက္ရဲေသာ သာသနာ့အာဇာနည္ ပုဂိၢဳလ္ထူးႀကီးျဖစ္သည္။

သီတဂူဆရာေတာ္သည္ ကမၻာ့အႏွံ႔ေျခဆန္႔ေနေသာ သာသနာျပဳ ပုဂိၢဳလ္ေက်ာ္ ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ စစ္အစိုးရလက္ထက္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈမ်ားကို အားရေက်နပ္ပံုမရ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ရာေဇာဝါဒလို တရားေတာ္မ်ားကို မၾကာခဏ ေဟာၾကားတတ္သည္။

ေဟာၾကားတိုင္း လည္း စစ္အစိုးရ မ်က္ခံုးလႈပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရ၏ သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္း ႏုညံ့လာျခင္း၊ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူတို႔၏ တစ္ခဲနက္ ေတာင္းဆိုျခင္း၊ ရဟန္းသံဃာမ်ားကလည္း တစ္ခဲနက္အားေပးျခင္း စေသာ အေၾကာင္းမ်ား ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဒီမိုကေရစီစနစ္ေပၚထြန္းၿပီး ျပည္သူတို႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ အစိုးရသစ္သည္ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။

(၃)
သို႔ေသာ္လည္း တက္လာေသာ အစိုးရသစ္သည္ ျမန္မာျပည္သူတို႔ ထင္သေလာက္ ႏိုင္ငံတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အားနည္းလွသည္။ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားကလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ မဝင္ၾကေသး၊ အလုပ္ အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားလည္း ရွားပါးလာၾကသည္။

စားဝတ္ေနေရးလည္း က်ပ္တည္းၾကသည္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းမ်ားက လည္း တရိပ္ရိပ္ တက္ေနၾကသည္။ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရးအဖြဲ႕ႀကီးကို ပြဲထုတ္၍ ျမန္မာတို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ဗုဒၶဘာသာကို ေဘးဖယ္ထားသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း (၁၁)ၿမိဳ႕နယ္၌ ဆႏၵမျပရဟု ၫႊန္ၾကားထားၿပီး ျပည္သူလူထု၏ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားကို ပိတ္ပင္လာသည္။ ခိုးဝင္ဘဂၤါလီကုလားမ်ားအား သူတို႔၏ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ား ေၾကာင့္ ဥပေဒအရ ထိေရာက္စြာအေရးယူရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အသင့္အတင့္သာအေရးယူႏိုင္ၿပီး ဘဂၤါလီတို႔ ပိုမို အခြင့္အေရးရေစရန္ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္က ဘက္လိုက္တင္ျပထားသည္။

တင္ျပသည့္အတိုင္းသာ အစိုးရက အေကာင္ အထည္ေဖာ္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္ပါလွ်က္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႔ အခြင့္အေရး
နည္းပါးသြားၾကၿပီး လူမ်ိဳးျခား ဘာသာ ျခား ခိုးဝင္ကုလားတို႔ ပို၍ အခြင့္အေရးမ်ားရသြားႏိုင္သျဖင့္ ကုလားတို႔၏ ဝါးမ်ိဳမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဗုဒၶဘာသာေရာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားပါ ကြယ္ေပ်ာက္သြားႏိုင္သည္။

ယင္းသို႔ မကြယ္ေပ်ာက္ေစရန္ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာတည္ၾကည္ေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မည္ဟု ယူဆပံုရသည္။ ထို႔အျပင္ ဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအေျခအေနကို အားရေက်နပ္ပံုမရ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္သည္ တပ္မေတာ္နည္းပညာတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား မ်ားအား ၾသဝါဒေပးရန္ႀကံဳရာ၌ သာသနာျပဳစစ္ဘုရင္ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး၏ စစ္တိုက္ၿပီးသာသနာျပဳခဲ့ပံုကို ေဟာၾကား ခဲ့ေလသည္။

(၄)
ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး၏ ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းကို မဟာဝံသပါဠိေတာ္တြင္ ပါရွိသည္။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၌ စတင္၍ သာသနာထြန္းကားစဥ္က ေရးသားခဲ့ေသာ က်မ္းျဖစ္ၿပီး က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္က ျမန္မာျပန္ဆိုထားေသာ က်မ္းျဖစ္ သည္။

ပါဠိဘာသာ မတတ္ကြၽမ္းေသာသူမ်ား အလြယ္တကူေလ့လာႏိုင္သည္။

ဆရာေတာ္က မဟာဝင္ဝတၴဳဟု အမည္ေပးထားၿပီး ယင္းမဟာဝင္ဝတၴဳ စာ-၂၈၆ မွစတင္၍ သာသနာျပဳစစ္ဘုရင္ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး အေၾကာင္းကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေလ့လာႏိုင္သည္။ သူ၏ခမည္းေတာ္မွာ ကာကဝဏၰတိႆ မင္းႀကီးျဖစ္သည္။ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး၏ ဘဝဇာတ္ေၾကာင္းသည္ ဆန္းၾကယ္သကဲ့သို႔ သူအုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ခဲ့ေသာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ(ခ) သီဟိုဠ္ကြၽန္း၏ တည္ေနပံု သည္လည္း ဆန္းၾကယ္လွသည္။

သီဟိုဠ္ကြၽန္းသည္ သစ္ရြက္ကေလးႏွင့္ ပံုသ႑ာန္တူေသာ ကြၽန္းႏိုင္ငံေလးျဖစ္သည္။

ေျမာက္ဘက္ အဖ်ားမွစ၍ အဖ်ားခြၽန္းကာ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ေတာင္ ဘက္ မဒပ္ရပ္တမီးလ္နားဒူးျပည္နယ္ဘက္သို႔ ဦးတည္ေနသည္။ နည္းပညာတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စစ္ဘက္ေရးရာ၌သာမက နယ္ေျမမ်ား၌ပါ ကြၽမ္းက်င္မွ သာ စစ္သူရဲေကာင္းမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သျဖင့္ ကမၻာ့ေျမပံုကိုပါ ေသခ်ာၾကည့္တတ္ၾကရန္ သီတဂူဆရာေတာ္က လမ္းၫႊန္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။ သီဟိုဠ္ကြၽန္း၏ အစြန္းကေလးကို ဂ်က္ဖနာကြၽန္းဆြယ္ဟု ေခၚတြင္ၿပီး ခန္႔မွန္းခ်က္အရ တမီလ္နာဒူးျပည္ နယ္ႏွင့္ မိုင္(၄ဝ/၅ဝ)ခန္႔ ေဝးကြာေၾကာင္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။

(၅)
သီဟိုဠ္ကြၽန္းသည္ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ ဗုဒၶဘာသာကို အသက္ႏွင့္ထပ္တူ ၾကည္ညိဳေသာ တိုင္းျပည္ ျဖစ္သည္။ စတုတၴသံဂါယနာကို သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ က်င္းပခဲ့ၿပီး ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို ေပထက္အကၡရာ တင္ျခင္းအားျဖင့္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား မကြယ္ေပ်ာက္ေစ ရန္ ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကသျဖင့္ ျမန္မာအပါအဝင္ အျခားဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံတို႔ ပိဋကတ္ေတာ္ကို ၾကည္ညိဳခြင့္ရခဲ့ၾကသျဖင့္ ေက်းဇူးမ်ားလွေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏွင့္ သီဟိုဠ္ကြၽန္းတို႔၏ သာသနာေရးဆက္ဆံမႈသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝဝ-ေက်ာ္ခဲ့ၿပီး ျမတ္ႏိုးစရာေကာင္းလွသည္။

အျပန္အလွန္ ႐ိုင္းပင္းကူညီကာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ မကြယ္ေစရန္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ မြန္တို႔အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ဖူးေသာ ပုသိမ္၊ဟသၤာတ၊ ပဲခူး၊ရန္ကုန္၊ မုတၱမ၊စစ္ေတာင္းေဒသမ်ားကို ရာမညတိုင္းဟုေခၚသည္။

ရာမညတိုင္းႏွင့္ သီဟိုဠ္ကြၽန္းတို႔သည္လည္း သာသနာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အဆက္အသြယ္မ်ားရွိခဲ့သည္။ သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ သာသနာညိႇဳးငယ္
ဖ်က္ဆီးေနခ်ိန္တြင္ ရာမညတိုင္းမွ သံဃာမ်ားက သီဟိုဠ္ကြၽန္းသို႔သြားၿပီး ကူ၍ သာသနာျပဳၾကသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ယေန႔အထိ ရာမညဂိုဏ္း ဟူ၍ ရွိသည္။ ထို႔အျပင္ အမရပူရေခတ္၌ သီဟိုဠ္ကြၽန္းသို႔သြားၿပီး ကူ၍ သာသနာျပဳခဲ့ၾကသျဖင့္ သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ ယေန႔အထိ အမရပူရဂိုဏ္းလည္းရွိသည္။ ေရႊက်င္သာသနာပိုင္ဆရာေတာ္ႀကီးၾ<ြက၍ သာသနာျပဳခ့ဲသျဖင့္ သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ ေရႊက်င္ဂိုဏ္းလည္းရွိသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာပမာ လက္တြဲ၍ သာသနာျပဳခဲ့ေသာ သီဟိုဠ္ကြၽန္း မွာ ျမန္မာတို႔ စိတ္ဝင္စားစရာပင္။

(၆)
အိႏိၵယႏိုင္ငံမွ ေက်းကုလားတို႔သည္ သီဟိုဠ္ကြၽန္းေျမာက္ပိုင္းကို သိမ္းပိုက္ထားရာ သီဟိုဠ္ကြၽန္းသားတို႔ ေနာက္ဆုတ္ေပးခဲ့ၾကရသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ ဘဂၤါလီကုလားတို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲသို႔ ခိုးဝင္ၾကၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားသည္ႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းတူညီသည္။ ကုလားမ်ား စိမ့္ဝင္လာျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ တျဖည္းျဖည္းေနာက္ဆုတ္ေပးၾကရသည္။

ေက်းကုလားတို႔က သီဟိုဠ္ကြၽန္း ေျမာက္ပိုင္းကို နယ္ေျမလုၿပီး သူတို႔လူမ်ိဳးကို ဘုရင္တင္ေျမႇာက္ၾကကာ တစ္ထီးတစ္နန္းစံၾကရာ လူမ်ိဳးျခား ဘာသာျခားမ်ား မ်ားျပား လာပါက အႏၲရာယ္ႀကီးလြန္းလွေၾကာင္း ျမန္မာလူမ်ိဳးတိုင္း သတိျပဳရန္ လိုအပ္သည္။

သတိမျပဳမိၾကပါမူ ျမန္မာမ်ား သည္ သီဟိုဠ္ကြၽန္းေျမာက္ပိုင္းနည္းတူ လူမ်ိဳးေပ်ာက္၊ဘာသာေပ်ာက္၊ႏိုင္ငံေပ်ာက္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ေက်းကုလား တို႔သည္ သီဟိုဠ္ကြၽန္းေျမာက္ပိုင္းကို သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ကုလားတို႔ထံုးစံအတိုင္း ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္း ကန္ ဘုရားမ်ားကို ဖ်က္ဆီး၍ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သျဖင့္ ကာကဝဏၰတိႆမင္းႀကီး ၏သားေတာ္ ဒု႒ဂါမဏိမင္းသားမွာ စိတ္မခ်မ္းေျမ့လွ၊ တေျမ့ေျမ့ခံစား
ရသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေက်းကုလားတို႔ကို အျမစ္ျပတ္တိုက္ထုတ္ရန္ ခမည္းေတာ္ ကာကဝဏၰတိႆမင္းႀကီးအား သံေတာ္ဦးတင္ရာ ခမည္းေတာ္မင္းႀကီးက ”ေက်းကုလားေတြ သီဟိုဠ္ကြၽန္း ေျမာက္ပိုင္း မွာ စိုးစံခ်င္ရင္ စိုးစံပါေစေတာ့” ဟု သေဘာထားႀကီးျပ လိုက္ေလသည္။

ခမည္းေတာ္မင္းႀကီး၏ သေဘာထားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဘဂၤါလီကုလားအၾကမ္းဖက္သမားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခပ္ေပါ့ေပါ့ထားေသာ မ်ိဳးမခ်စ္ေသာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕တို႔၏ သေဘာထားမ်ားႏွင့္တူလွသည္။ သူတို႔သည္”ဘယ္သူေသေသ ငေတမာ ၿပီးေရာ”ဟူေသာ စိတ္ထားရွိၾကသျဖင့္ ေအာက္တန္းက်သည့္အျပင္ (လံုးဝ)သံုးစားမရေသာ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပသည္။

(၇)
ဒု႒ဂါမဏိမင္းသား၏ မူလအမည္မွာ ဂါမဏိ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေက်းကုလားတို႔ကို သတ္ရန္ သတိၱေၾကာင္ေသာ ဖခင္အား ျပစ္မွားမိသျဖင့္ ဒု႒ဟူေသာ စကားတစ္လံုးတိုးလာၿပီး ဒု႒ဂါမဏိဟု အမည္တြင္သည္။ ဂါမဏိက ”အေဖ ေက်းကုလားေတြကို မတိုက္ရဲရင္ ထမီသာဝတ္ပါေတာ့ဟု ေျပာဆိုၿပီး ”မိန္းမဝတ္စံုမ်ားကို ခမည္းေတာ္ထံပို႔ကာ ေက်းကုလားမ်ားကို တိုက္ရန္ႀကိဳးစားသည္။ ဤျဖစ္ရပ္သည္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းလွသည္။

အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၈၈-အေရးအခင္းႀကီး ျဖစ္ပြားေနစဥ္ အစိုးရကို ဆႏၵမျပရဲသူမ်ားထံသို႔ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက မိန္းမအသံုးအေဆာင္ျဖစ္ ေသာ ထမီႏွင့္ ေက်ာက္ပ်ဥ္မ်ား ပို႔ခဲ့ၾကသည္။

ဆႏၵမျပရဲရင္ မိန္းမေတြလို ထမီသာ ဝတ္ၾက၊သနပ္းခါးသာ လိမ္းၾကဟု ေျပာင္ေလွာင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျပာင္ေလွာင္ခံၾကရေသာ ျပည္သူအမ်ားစုတို႔ ဆႏၵျပပြဲသို႔ဝင္လာၾကသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီရေသာေခတ္၌ ယခင္က ဆႏၵျပသူအမ်ားစုတို႔မွာ သိသိသာသာ ဘာအခြင့္အေရးမွ် မရၾက၊ ဘာရာထူးမွ်လည္း မရၾက၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမရွိဟု ဆႏၵျပသူမ်ားသည္ပင္ အေရးယူ ခံခဲ့ၾကရသည္။ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္(၁၁)ၿမိဳ႔နယ္၌ပင္ ဆႏၵမျပရဟု တားျမစ္ခံခဲ့ရသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၈၈- အေရးအခင္းအပါအဝင္ အေရးအခင္းေပါင္းစံုတို႔၌ အစိုးရျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးရန္ ဆႏၵျပသူမ်ားမွာ ဖိနပ္ပါး၊ပုဆိုးသာ ေပါက္ခဲ့ၾကသည္။ ျပည္သူတို႔၏ဘဝမွာ ျပည္သူအခြင့္အေရး နည္းပါးေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဟိုတစ္ခ်ိန္က အစိုးရသစ္ ေခါင္းေဆာင္ေလာင္မ်ား အလိုက် လိုက္ပါဆႏၵျပခဲ့မႈမ်ားကိုပင္ ေနာင္တရၾကေလမလား စဥ္းစားစရာပင္။

(၈)
ခမည္းေတာ္ ကာကဝဏၰတိႆမင္းႀကီး နတ္ရြာစံသြား၍ ဒု႒ ဂါမဏိမင္းသားဘုရင္ျဖစ္ရာ ခိုးဝင္ေက်းကုလား တို႔ကို တိုက္ထုတ္ရန္ တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ျပည္သူမ်ားႏွင့္သံဃာမ်ားစည္းလံုးညီၫႊတ္သြားၾက သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ခိုးဝင္ဘဂၤါလီတို႔၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရာ၌ တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ အစိုးရ၊ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ား စည္းလံုးၫြတ္ၾကမွသာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သျဖင့္ အထူးသတိျပဳသင့္ၾကသည္။

သတိမျပဳၾက လွ်င္မူ ျမန္မာတို႔ ေျခလွမ္းတိုင္း ႐ံႈးေနၾကဦးမည္ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေက်ာခ်င္းကပ္ ရင္ခ်င္းအပ္မတတ္ ညီၫြတ္ၾကရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္လွသည္။ ဒု႒ဂါမဏိမင္း ႀကီးသည္ သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ အျခားဘာသာမ်ားရွိၾကေသာ္လည္း စိတ္မဝင္စားပဲ၊ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရးပါဟုလည္း ေနရာမေပးပဲ သံဃာေတာ္မ်ားကိုသာ တရားနာ ဆည္းကပ္သည္။ စစ္ပြဲသို႔ပင္ သံဃာ ၅ဝဝ-ကို ပင့္ေဆာင္သြားသည္။

ဘာလုပ္လုပ္ ဗုဒၶဘာသာကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္ေသာ လုပ္ရပ္ျဖစ္၍ ျမန္မာအစိုးရတိုင္း အတုခိုးသင့္ေသာ လုပ္ရပ္ျဖစ္သည္။ စစ္တိုက္ရာ၌ သံဃာေတာ္မ်ားပါေသာ္လည္း ဝင္၍ စစ္တိုက္ၾကသည္ မဟုတ္၊ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီးအား စိတ္ဓာတ္ ခြန္အား၊စိတ္စြမ္းအင္မ်ား ေပးၾကျခင္းသာျဖစ္သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား စစ္ထဲပါဝင္သည္ကို ေတြ႕ျမင္ၾကရသျဖင့္ ေယာက္်ားမွန္ သမွ် စစ္ထဲဝင္၍ ေက်းကုလားတို႔ကို တိုက္ခိုက္ၾကရာ (၃)လမျပည့္ခင္မွာပင္ ေက်းကုလားတို႔ကို အျပတ္ေခ်မႈန္းႏိုင္ခဲ့ၾက သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္သံဃာေတာ္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ိဳးမ်ားအေပၚသို႔ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားက်ေရာက္လာပါက ေအးေအးေဆးေဆး ဥေပကၡာျပဳမေနၾကပဲ ေရွ႕တန္းကမားမားမတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့ၾကေၾကာင္း ထင္ရွားေသာ သက္ေသျဖစ္သည္။

ထိုမွတဝ အဂၤလိပ္တို႔၏ကြၽန္ျဖစ္ခဲ့ရေသာ ျမန္မာမ်ားသည္လည္း ဦးဥတၱမ၊ဦးဝိစာရစေသာ ဘုန္းႀကီးမ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈ၊မ်က္စိဖြင့္ေပး မႈမ်ားေၾကာင့္သာ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာမ်ားသည္ ဘဂၤါလီတို႔၏အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ားႀကံဳေတြ႕ေနရာ၌ ျမန္မာ့ေအာင္လံ ေျမႀကီးေပၚသို႔ အက်မခံပဲ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထုတို႔၏အားကိုယူ၍ အျပတ္တိုက္ထုတ္ၾကမွသာ ေအးခ်မ္းမႈကို ရႏိုင္ေပသည္။

(၉)
ဒု႒ဂါမဏိမင္းဦးေဆာင္ေသာ စစ္တပ္ႀကီးသည္ ေက်းကုလားမ်ားကို အျမတ္ျပတ္တိုက္ထုတ္ေနစဥ္ အစာေရစာ ျပတ္ေနရာ အရွင္ေဂါတမ ရဟႏၲာမေထရ္ျမတ္ႀကီးက တန္ခိုးေတာ္ျဖင့္ စားမကုန္ေသာ ဣစၧာသယ သပိတ္ပ်ံကိုေစလႊတ္ ၍ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့သျဖင့္ အင္အားျပည့္ၿဖိဳးစြာ စစ္တိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ဤျဖစ္ရပ္အတိုင္းပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္အပါအဝင္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တို႔ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕ကိုတိုက္ထုတ္ရာ၌လည္း ေက်းလက္ ေတာရြာရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားက စားစရာကို ေကြၽး၊ေနစရာကို ေပးခဲ့ၾကရာ အင္အားမ်ား ျပည့္ၿဖိဳးခဲ့ၾကသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို႔ကို အႏိုင္တိုက္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းမ်ားသည္ စစ္တိုက္ရာ၌ ေရွ႕တန္းက မပါဝင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း စစ္တိုက္သူမ်ားအား ရင္ဝယ္သားပမာ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကေသာ ေက်းဇူးရွင္မ်ားျဖစ္ၾက၍ ျပည္သူတို႔က ရဟန္းသံဃာ ေတာ္မ်ားေက်းဇူးကို သိတတ္ရန္ အထူးလိုအပ္လွသည္။

ထို႔အျပင္ ဒီမိုကေရစီရရန္ ႀကိဳးပမ္းရာ၌လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႔အား သံဃာေတာ္မ်ားက ဆႏၵျပရာ၌ ပါဝင္ျခင္း၊အားေပးျခင္း၊ ေနစရာေပးျခင္း၊စားစရာ ေကြၽးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ အျမန္ ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔အာဏာရလာေသာအခါ အထက္ပါေက်းဇူးမ်ားကို ေမ့၍ ဗုဒၶဘာသာကို အျခား အစၥလာမ္၊ ခရစ္ယာန္ စေသာ ဘာသာျခားမ်ားႏွင့္ တန္းတူထားရန္ ႀကိဳးစားေနျခင္း၊ဘဂၤါလီမ်ားအား ေနရာတကာ ဦးစားေပးေနျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိရာ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔၏ ေက်းဇူးတရားမ်ား ေမ့ေနၾကသလား စဥ္းစားစရာ ျဖစ္သည္။

(၁ဝ)
ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး စစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း သန္းႏွင့္ခ်ီေသာေက်း ကုလားတို႔ကို သတ္မိသျဖင့္ အပါယ္ဘံုကို ေရာက္ေလ မလားဟူေသာ သံသယစိတ္ထားျဖင့္ ညအခါ၌ အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနသည္။ ထိုအခါ ရဟႏၲာမေထရ္ျမတ္ႀကီး (၈)ပါးတို႔သည္ ေကာင္းကင္ခရီး စ်ာန္ယာဥ္စီးၿပီး ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီးထံ ၾ<ြကလာၾကသည္။ မင္းႀကီးကလည္း သူ၏ သံသယကို ေလွ်ာက္ထားရာ ရဟႏၲာ(၈)ပါးတို႔က ”မင္းႀကီး ဘာမွမပူနဲ႔၊ အကုသိုလ္နည္းနည္းေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ ေက်းကုလားသန္းေပါင္းမ်ားစြာကို သတ္ေသာကံက နတ္ထံသို႔ လားျခင္းကိုလည္း မတားျမစ္ႏိုင္၊ မဂ္ဖိုလ္ရျခင္းကိုလည္း မတားဆီးႏိုင္၊ထိုေၾကာင့္ နတ္ျပည္၊မဂ္၊ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္တို႔၏ အႏၲရာယ္မျဖစ္၊ေသေသာ ေက်းကုလား သန္းေပါင္းမ်ားစြာ တို႔တြင္ တကယ့္လူစင္စစ္က တစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ပိုင္းပဲ ပါတယ္”ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။

ထိုေက်းကုလားမ်ားထဲ၌ ငါးပါးသီလႏွင့္ သရဏဂံုကိုတြဲ၍ ေစာင့္ထိန္းသူ လူတစ္ေယာက္၊ငါးပါးသီလကိုသာ ေစာင့္ထိန္းသူ လူတစ္ပိုင္းသာ ပါရွိသည္။ က်န္ ကုလားမ်ားမွာ ကိုယ္က်င့္သီလရွိရန္ အသာထား၊ ငါးပါးသီလကိုပင္ မသိၾက၊ သရဏဂံု (၃)ပါးကိုလည္း နားမလည္ၾက၊ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်းကုလားတို႔ကို သတ္ျခင္းသည္ တိရစၧာန္မ်ားကို သတ္သည့္ပမာ ကိုယ္က်င့္သီလဗလခ်ာ သမားမ်ားကို သတ္ျခင္းျဖစ္၍ ဘာအကုသိုလ္မွ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။

(က်မ္းကိုး- မဟာဝင္ဝတၴဳ-၃၂၉)။ သီတဂူဆရာေတာ္က သီဟိုဠ္ရာဇဝင္၌ ပါရွိသည့္အတိုင္း ေဟာထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အပိုအဆာထည့္၍ ေဟာျခင္း မဟုတ္၊ သို႔ေသာ္လည္း ကုလားတို႔၏ ေပးစာကမ္းစာ စားမိေနၾကသည္ဟု ျပည္သူမ်ားေဝဖန္ေနေသာ ျမဝတီမင္းႀကီးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးအရိယာဝံသ၊ အလကၤာၾကယ္ ဦးေသာဘိတစေသာ ရဟန္းမ်ားႏွင့္ ကုလားအားကိုးပုဆိန္႐ိုး လူဝတ္ေၾကာင္ လူ႕ဗလခ်ာတစ္စုတို႔က သီတဂူဆရာေတာ္ေဟာၾကားေသာ တရားထဲ၌ ကုလားအေၾကာင္းပါရွိသျဖင့္ ကုလားထိလွ်င္ ဓားၾကည့္ ဟု သေဘာထား ေနၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သီတဂူဆရာေတာ္အား အြန္လိုင္းေပၚ၌ ပယ္ပယ္နယ္နယ္ ေဝဖန္တိုက္ခိုက္ေနၾကရာ မိုးေပၚက လမင္းကို ေခြးေဟာင္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ကို ဇီးေစ့ျဖင့္ ေပါက္ျခင္းလည္း ျဖစ္ေပသည္။

အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ ဒု႒ဂါမဏိမင္း စစ္တိုက္ျခင္းသည္ သူ၏ အာဏာပါဝါ တည္ၿမဲရန္ စစ္တိုက္ျခင္း မဟုတ္၊ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ ကာကြယ္စစ္တိုက္ျခင္းသာျဖစ္၍ သာသနာျပဳေသာ စစ္ပြဲႀကီး ျဖစ္သည္။ သာသနာျပဳ မင္းေကာင္းမင္းျမတ္တစ္ပါး လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္ေသာ လုပ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။ ဤအတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လူသတ္၊မုဒိန္းက်င့္၊ရြာမီး႐ိႈ႕ၿပီး ျမန္မာလူမ်ိဳးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကြယ္ေပ်ာက္ေစရန္ အၾကမ္းဖက္ေနၾက ေသာ ခိုးဝင္ဘဂၤါလီမ်ားအား ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူ ေခ်မႈန္းျခင္းသည္လည္း သာသနာျပဳ ဒု႒ဂါမဏိမင္းႀကီး၏ လုပ္ရပ္ႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းတူညီေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကိုကယ္တင္ေနေသာ လုပ္ရပ္ျဖစ္ျခင္း၊ခိုးဝင္ဘဂၤါလီမ်ားမွာ ကိုယ္က်င့္ သီလ လံုးဝမရွိၾကေသာ လူ႕တိရစၧာန္မ်ားသာျဖစ္ေနၾကျခင္း စေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ အကုသိုလ္ဟူ၍ ျမဴတစ္ေစ့ ေလာက္မွ ရရွိမည္မဟုတ္၊ လက္ပံပြင့္ခ်ိန္ ေခြး႐ူးခ်ိန္၌ ေခြး႐ူးမ်ားကိုမသတ္ပဲ လႊတ္ထားၾကလွ်င္ ေခြး႐ူးမ်ားက လူမ်ားကိုကိုက္သျဖင့္ အသက္ဆံုး႐ႈံးႏိုင္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ လူမ်ိဳးျခား ဘာသာျခား ဘဂၤါလီကုလား မ်ားက ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကို ဝါးမ်ိဳရန္ ႀကိဳးစားလာပါမူ ကမၻာ့သာသနာျပဳပုဂိၢဳလ္ေက်ာ္ သီတဂူဆရာေတာ္ ႏွင့္ ဒု႒ဂါမဏိမင္း ႀကီးတို႔၏ လမ္းစဥ္ကို အားက်အတုယူေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကမွသာ ခိုးဝင္ဘဂၤါလီမ်ားကို အႏိုင္ယူၿပီး ျမန္မာျပည္ႀကီး ေအးခ်မ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပေနေပသည္။

က်မ္းကိုး။ – က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္ ေရးသားေသာ မဟာဝင္ဝတၴဳ။
– သီတဂူဆရာေတာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္။

အရွင္စႏၵေဇာတိ (ပါဠိပါရဂူ၊ပိဋကတ္တစ္ပံုေအာင္)

ဗုဒၶဓမၼပရဟိတေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။